بیماری پارکینسون : درمان با فیزیوتراپی و ورزش ،علائم و علت

علائم و نشانه ها

علایم و نشانه های بیماری پارکینسون از فردی به فرد دیگر متفاوت است. علائم اولیه این بیماری ممکن است خفیف بوده و قابل توجه نباشد. این علائم اغلب از یک طرف بدن شروع شده و به تدریج در همان طرف شدید می شود. در ادامه ممکن است این بیماری دو طرف بدن را تحت تاثیر خود قرار دهد. علائم و نشانه های بیماری پارکینسون به شرح زیر است:

• لرزش: لرزش یا رعشه ناشی از این بیماری معمولاً از یک عضو که اغلب دست یا انگشتان است، شروع می شود. در این حالت ممکن است فرد با حرکت عقب و جلوی انگشت شست و سبابه مواجه شود که در اصطلاح به این شرایط لرزش به صورت تسبیح گردانی می گویند. علاوه بر این یکی از علائم دیگر ابتلا به پارکینسون لرزش دست در زمان استراحت است.

• کُند شدن حرکت (برادیکینسیا): با گذشت زمان، بیماری پارکینسون توانایی فرد برای حرکت کردن را کاهش می دهد و به این ترتیب حرکت های بیمار کند می شود. در نتیجه این شرایط انجام وظایف روزانه دشوار و زمان بر خواهد شد. در این حالت قدم های بیمار معمولاً در زمان راه رفتن کوتاه تر خواهد شد و فرد ممکن است با مشکل در هنگام بلند شدن از صندلی مواجه شود و تعادل نداشته باشد. علاوه بر این، ممکن است فرد هنگام راه رفتن پای خود را بر روی زمین کشیده و راه رفتن دشوار گردد.

• سفت شدن عضلات: سفت شدن عضلات ممکن است در هر یک از بخش های بدن ایجاد شود. سفت شدن عضلات می تواند باعث ایجاد محدودیت در دامنه حرکتی و درد بیمار شود.

• وضعیت نامناسب بدن و عدم تعادل: در این حالت ممکن است بدن بیمار دچار خمیدگی شود یا فرد مشکل حفظ تعادل در نتیجه ابتلا به بیماری پیدا کند.

• از دست دادن حرکت های خودکار بدن: هنگام ابتلا به پارکینسون، فرد ممکن است با کاهش توان خود برای انجام حرکت های ناخودآگاه شامل پلک زدن، خندیدن، یا نوسان دست ها در هنگام راه رفتن مواجه شود. همچنین در زمان صحبت کردن فرد نمی تواند ژست های عادی صورت خود را داشته باشد.

• تغییر در نحوه صحبت کردن: هنگام ابتلا به پارکینسون فرد ممکن است دچار مشکلات خاص در ارتباط با صحبت کردن شود. علاوه بر این، ممکن است به خاطر ایجاد اختلال در صحبت، فرد بیمار در برخورد با دیگران خجالت زده شود. گاهی اوقات صحبت کردن فرد در نتیجه این بیماری حالت تکرار پیدا کرده و ریتم یکنواخت خود را از دست می دهد. در این شرایط از خدمات یک متخصص گفتار درمانی برای کمک به بهبود مشکلات ایجاد شده در صحبت کردن می توان استفاده کرد.

• تغییر در توانایی نوشتن: نحوه نوشتن فرد ممکن است کوچک به نظر رسیده و ناخوانا شود.

مصرف داروهای مناسب می تواند تا حدود زیادی علائم بیماری را کاهش دهد. این داروها می تواند مقدار دوپامین مغز را افزایش داده یا آن را جایگزین نماید. دوپامین یک ماده شیمیایی سیگنال دهی خاص (انتقال دهنده عصبی) در مغز است که افراد مبتلا به پارکینسون دارای سطح تمرکز به نسبت پایین این ماده شیمیایی در مغز خود هستند.

علت ها و دلایل

در موارد ابتلا به پارکینسون، سلول های عصبی خاص (نورون ها) در مغز به تدریج تجزیه شده یا از بین می روند. بسیاری از این علائم به خاطر از بین رفتن نورون هایی است که یک انتقال دهنده شیمیایی به نام دوپامین را تولید می کنند. هنگامی که سطح این ماده در مغز کاهش می یابد، فعالیت مغز غیر عادی شده و در نهایت علائم بیماری پارکینسون در فرد مشاهده می شود.

دلایل ابتلا به بیماری پارکینسون ناشناخته است، اما به نظر می رسد فاکتورهای متعدد در ابتلا به این بیماری نقش دارند. بعضی از مهمترین این فاکتورها به شرح زیر هستند:

• مسائل ژنتیک: محققان متوجه شده اند که جهش های ژنتیک خاص می تواند باعث ابتلای فرد به بیماری پارکینسون شود، اما این عامل در موارد نادر باعث ابتلا به این بیماری می شود، مگر اینکه بسیاری از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شده باشند. به هر حال، تغییر ایجاد شده در بعضی ژن های خاص می تواند ریسک ابتلا به پارکینسون را افزایش دهد، اما هر یک از این تغییرات ژنتیک با ریسک پایین ابتلا به پارکینسون همراه است.

• عوامل محیطی: قرار گرفتن در معرض مواد سمی یا فاکتورهای محیطی می تواند ریسک ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد، اما این ریسک به نسبت کم و ناچیز است.

در مجموع، لازم است تحقیقات زیادی برای شناسایی فاکتورهای تاثیرگذار بر ابتلا به بیماری پارکینسون انجام شود. بعضی از مهمترین تغییرات ایجاد شده در وضعیت مغز افراد مبتلا به این بیماری به شرح زیر است:

• تشکیل توده هایی به نام لویی بادی: تجمع مواد خاص در سلول های مغزی می تواند نشانه های میکروسکوپی از ابتلای فرد به پارکینسون باشد. در اصطلاح به این مشکل لویی بادی گفته می شود. محققان اعتقاد دارند لویی بادی نقش با اهمیت در ابتلا به بیماری پارکینسون دارد.

• مشاهده پروتئین سینوکلئین A در توده های لویی بادی: هر چند بسیاری از مواد مختلف در توده های لویی بادی مشاهده می شود، محققان اعتقاد دارند مهمترین این مواد یک پروتئین طبیعی و شایع به نام سینوکلئین آلفا است. این پروتئین در همه توده های لویی بادی به شکل انبوه مشاهده می شود و سلول ها نمی توانند این پروتئین را تجزیه کنند. در حال حاضر این پروتئین توجه اصلی محققان در حوزه بیماری پارکینسون را به خود جلب کرده است.

فاکتورهای ریسک و خطرات

عوامل تاثیرگذار در ابتلا به بیماری پارکینسون به شرح زیر هستند:

• سن: افراد کم سن و سال به ندرت به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند. این بیماری در حالت عادی در سنین میان سالی یا پیری ایجاد می شود و ریسک ابتلا به آن با بالا رفتن سن افزایش می یابد. افراد مختلف معمولاً در سنین حدود 60 سالگی یا بالاتر آن به این بیماری مبتلا می شوند.

• ارث: وجود یک عضو نزدیک خانواده که مبتلا به بیماری پارکینسون شده می تواند احتمال ابتلا به این بیماری را برای سایر افراد خانواده افزایش دهد. به هر حال، در این شرایط ریسک ابتلا به این بیماری هنوز پایین است، مگر اینکه بسیاری از اعضای خانواده فرد به این بیماری مبتلا باشند.

• جنسیت: مردان بیشتر از زنان به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند.

• قرار گرفتن در معرض مواد سمی: قرار گرفتن در معرض سموم علف کش و ضد آفت می تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به بیماری پارکینسون شود.

آزمایش و تشخیص

هیچ آزمایش مشخصی برای تشخیص ابتلا به بیماری پارکینسون وجود ندارد. یک پزشک متخصص در حوزه سیستم عصبی (نورولوژیست) می تواند ابتلا به بیماری پارکینسون را بر اساس سابقه بیماری، بررسی علائم و نشانه ها، و معاینه سیستم عصبی و فیزیکی بیمار تشخیص دهد. علاوه بر این پزشک ممکن است از سایر آزمایش ها برای تشخیص مشکلات دیگری که ممکن است باعث ایجاد این علائم شده باشند، استفاده کند.

علاوه بر معاینات انجام شده، پزشک احتمالاً برای بیمار داروی لوودوپا تجویز می نماید که یک داروی مناسب برای تشخیص ابتلا به بیماری پارکینسون است. در صورتی که علائم بیمار با مصرف این دارو بطور چشمگیر بهبود پیدا کرد، آنگاه ابتلای فرد به بیماری پارکینسون تایید می شود. در این رابطه باید دوز مناسب دارو برای بیماری تجویز شود تا به این ترتیب بتوان تاثیر آن را بر روی وضعیت بیمار مشاهده کرد. به عبارت دیگر تجویز دوز پایین این دارو برای یک یا دو روز نتایج قابل اتکا به همراه ندارد. برای اطمینان از دستیابی به نتایج بهینه، این دارو لازم است با شکم خالی و حداقل یک ساعت قبل از خوردن غذا مصرف شود.

گاهی اوقات تشخیص بیماری پارکینسون به زمان نیاز دارد. به همین خاطر لازم است فرد بیمار با پزشک متخصص اعصاب بطور منظم ملاقات نماید تا به این ترتیب بتوان پیشرفت شرایط بیماری و علائم آن را با گذشت زمان بررسی کرده و ابتلای احتمالی به بیماری پارکینسون را تشخیص داد.

عوارض

بیماری پارکینسون اغلب با مشکلات اضافی دیگر به شرح زیر همراه است که امکان دارد این مشکلات ایجاد شده برای فرد بیمار، قابل درمان باشند:

• مشکلات عقلی: بیمار ممکن است با مشکل در ارتباط با فهمیدن مسائل (زوال عقل) مواجه شود و توانایی فکر کردن خود را از دست بدهد. این مشکل معمولاً در مراحل نهایی ابتلا به بیماری مشاهده می شود. این نوع از عوارض بیماری معمولاً به خوبی به روش های درمانی واکنش نشان نمی دهند.

• افسردگی و تغییرات احساسی: افراد مبتلا به پارکینسون ممکن است دچار افسردگی شوند. به هر حال کنترل کردن این علائم با مصرف دارو ساده تر از درمان سایر علائم ناشی از بیماری پارکینسون است. علاوه بر این فرد مبتلا به پارکینسون ممکن است با تغییر در وضعیت احساسات خود مواجه شده و با احساساتی همچون ترس، تشویش، یا از دست دادن انگیزه روبرو شود. به هر حال، پزشک می تواند داروهای مناسب جهت درمان این علائم برای بیمار تجویز نماید.

• مشکلات بلع غذا: با پیشرفت شرایط بیماری، فرد ممکن است با مشکلات خاص در ارتباط با بلع غذا مواجه شود. در شرایط عادی ابتلا به این بیماری، این مشکل کمتر حالت جدی پیدا می کند. به این ترتیب ممکن است به خاطر کُند شدن فرآیند بلع، بزاق در دهان تجمع کرده و فرد دچار آبریزش دهان شود.

• مشکلات و اختلالات خواب: افراد مبتلا به بیماری پارکینسون اغلب دارای مشکلات خواب هستند که این مشکلات شامل بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زودتر از موقع یا خواب آلودگی فرد در طول روز است. علاوه بر این، بعضی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است با مشکل حرکت سریع چشم در زمان خواب دیدن مواجه شوند. به هر حال مصرف دارو می تواند به رفع مشکلات خواب کمک موثر نماید.

• مشکلات مثانه: بیماری پارکینسون می تواند باعث ایجاد مشکلات مثانه برای فرد شود که شامل ایجاد مشکل در کنترل ادرار (تکرر ادرار) یا شب ادراری است.

• یبوست: بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون به یبوست دچار می شوند که علت آن به خاطر آهسته شدن فرآیند گوارش در روده ها است.

علاوه بر این، بیماران پارکینسون ممکن است با علائم زیر نیز مواجه شوند:

• تغییر در فشار خون: فرد ممکن است احساس سرگیجه یا سر در گمی در زمان ایستادن شود که علت آن به خاطر افت ناگهانی فشار خون است (افت فشار خون وضعیتی).

• ایجاد اختلال در سیستم بویایی: بیمار ممکن است با مشکل در ارتباط با احساس بو مواجه شود. به این ترتیب بیمار امکان تشخیص بوهای خاص را ندارد و نمی تواند تفاوت بوها را تشخیص دهد.

• خستگی: بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون انرژی خود را به سرعت از دست داده و دچار خستگی می شوند. علت مشاهده این مشکل در این افراد هنوز شناخته شده نیست.

• درد: بسیاری از افراد مبتلا به پارکینسون با درد مواجه می شوند که این درد می تواند در نقاط خاص بدن یا در تمام بدن احساس شود.

راه ها و روش های درمان

درمان با فیزیوتراپی

به خاطر اینکه بیماری پارکینسون می تواند بر هر فرد تاثیرات مختلف داشته باشد، متخصص فیزیوتراپی با شما برای مدیریت شرایط فعلی ایجاد شده و پیشرفت احتمالی در وضعیت آتی این علائم همکاری می نماید. به همین خاطر در این زمان بیمار تنها نخواهد بود! در این حالت برنامه درمانی باید پس از ارزیابی گسترده وضعیت بیمار توسط متخصص فیزیوتراپی تهیه و تجویز شود. این ارزیابی شامل مطرح کردن سوالات متعدد درباره نحوه تاثیرگذاری بیماری پارکینسون بر زندگی روزمره بیمار است. علاوه بر این متخصص فیزیوتراپی از آزمایش های مناسب برای بررسی وضعیت، نیرومندی، انعطاف پذیری، نحوه راه رفتن، تعادل، و سایر مسائل مانند آن برای تشخیص بهتر شرایط بیمار استفاده خواهد کرد.

متخصص فیزیوتراپی می تواند به شما کمک کند سطح فعالیت عادی خود را تا حد ممکن حفظ نمایید. در این رابطه به شما تمرین های حرکتی و تکنیک های خاص آموزش داده می شود که با انجام آنها می توان با علائم ناشی از بیماری پارکینسون مقابله کرد. در واقع، متخصص فیزیوتراپی می تواند در حوزه های اصلی زیر به بیماران مبتلا به پارکینسون کمک نماید:

• وضعیت بدن

• دامنه حرکتی مفاصل

• راه رفتن و چرخش

• تعادل

• جابجایی

ورزش

تمرینات ورزش از اهمیت خاص برای کنترل علائم بیماری پارکینسون برخوردار است. در حالت ایده آل لازم است این تمرین ها به صورت روزانه و پس از مصرف داروهای تجویز شده برای درمان بیماری پارکینسون  انجام شود. در این رابطه لازم است به نکات زیر توجه داشته باشید:

• ورزش نه تنها می تواند به حفظ وضعیت بدن شما کمک موثر نماید، بلکه علاوه بر این نقش قابل توجه در بهبود انعطاف پذیری، هماهنگی، تقویت و قدرت تحمل اندام ها دارد.

• روش های فیزیوتراپی می تواند همچنین باعث کاهش سطح فشار و کمک به مثبت اندیشی بیمار شده و احساس امید را در بیمار زنده نگه دارد.

تمرین های حرکتی که ممکن است قبل از تشخیص بیماری برای شما تجویز گردد، لازم است به صورت مداوم تا حد امکان ادامه پیدا کند. در این حالت همچنین ممکن است در صورت نیاز نحوه انجام ورزش ها با پیشرفت در شرایط بیماری تغییر کرده و اصلاح شود. برای مثال ممکن است از بیمار خواسته شود به جای یک دوچرخه عادی از یک دوچرخه ثابت یا یک مجموعه از پدال ها استفاده نماید. این پدال ها همچنین می تواند برای تمرین های حرکتی بازو در صورت قرار گرفتن بر روی یک میز قابل استفاده باشند. ورزش های تجویز شده برای بیمار شامل موارد زیر هستند:

• ورزش هایی که می بایست با تاکید بر وضعیت عضلات باز کننده (اکستنسور) یا ضد جاذبه انجام شود، زیرا این عضلات در نتیجه بیماری بیشتر از همه ضعیف می شوند.

• حرکت های کششی می بایست با تمرکز بر چرخش عضلات (گردن، کمر، ران و شانه) انجام شده و باعث کشیدگی عضلات جمع کننده (برای مثال، عضلات جمع کننده ران، زردپی، پشت زانو و ماهیچه ساق پا) شود. به احتمال زیاد هنگام ابتلا به پارکینسون این عضلات سفت می شوند.

• ورزش صورت می تواند برای بهبود وضعیت نمایش احساس در صورت مفید باشد.

• ورزش های تنفسی به منظور ریلکس کردن و نیز کمک به حفظ وضعیت مناسب ریه مفید هستند.

• ورزش های تعادلی نیز می توانند در برنامه های حرکتی بیمار مورد توجه قرار گیرند.

امواج مافوق صوت

از امواج مافوق صوت برای درمان برخی علائم ناشی از ابتلا به بیماری پارکینسون استفاده می شود. بیماری پارکینسون می تواند باعث ایجاد گرفتگی و سفت شدن عمومی بافت در محل های مختلف بدن و به خصوص پایین شکم یا بالای ران شود. تغییرات ایجاد شده در نتیجه ابتلا به بیماری در وضعیت بافت های بدن ممکن است باعث شود وارد کردن سوزن به بافت برای تزریق دارو دشوار گردد و در بسیاری از مواقع این شرایط بر وضعیت جذب دارو تاثیر می گذارد. به هر حال، نتایج حاصل از بررسی های انجام شده در این حوزه نشان می دهد امواج مافوق صوت (US) می توانند بطور موفقیت آمیز اینگونه مشکلات ایجاد شده در وضعیت بافت ها را درمان نمایند.

درمان فیزیوتراپی

به خاطر تاثیر پذیری متفاوت هر فرد از بیماری، روش‌های فیزیوتراپی با توجه به شرایط خاص بیمار انتخاب شده و با تغییر در شرایط بیمار این روش‌ها اصلاح می‌شود. در این حالت برنامه درمانی فرد پس از انجام معاینات گسترده توسط فیزیوتراپ تعیین می‌شود. این معاینات شامل جوابگویی به بسیاری سوال‌ها درباره چگونگی تاثیرگذاری این بیمار بر زندگی فرد است. همچنین معاینات مشخص برای بررسی وضعیت بدنی بیمار، قدرت، انعطاف پذیری، نحوه راه رفتن، حفظ تعادل، و هماهنگی اعضای بدن انجام خواهد شد.

فیزیوتراپیست به بیمار کمک می‌کند که تا حد ممکن سطح فعالیت و استقلال خود را حفظ کند. برای این کار به شما حرکت‌های درمانی خاص و تکنیک‌های لازم برای مبارزه با علائم پارکینسون آموزش داده خواهد شد. در این حالت با توجه به ماهیت و شدت مشکل، برنامه درمانی ممکن است بر فعالیت‌هایی تمرکز داشته باشد که بتواند در زمینه مسائل زیر به بیمار کمک کند:

• بهبود سطح تناسب، نیرومندی و انعطاف پذیری اندام‌های بدن

• ایجاد راهکار‌های موثرتر برای وارد شدن و خارج شدن از تختخواب، اتومبیل یا نشستن و برخواستن از روی صندلی

• ساده‌تر حرکت کردن در تختخواب

• بهبود وضعیت ایستادن و تغییر جهت دادن

• بهبود وضعیت راه رفتن و ایجاد هماهنگی در اندام‌ها

• بهبود توانایی انجام حرکت‌های دست

• کاهش خطر افتادن

• بهبود وضعیت بالا رفتن و پایین آمدن از پله‌ها و لبه‌های پیاده رو

• ایجاد قابلیت انجام بیش از یک وظیفه در یک لحظه به طور موثرتر

• ایجاد امکان شرکت در فعالیت‌هایی که برای شما مهم است

بعضی از داروهایی که برای مدیریت علائم پارکینسون استفاده می‌شود دارای تاثیر فوری است. برای مثال، نحوه حرکت معمولاً پس از شروع مصرف داروهای پارکینسون ساده‌تر خواهد شد. در این حالت فیزیوتراپ درباره چگونگی زمان بندی درمان‌ها، حرکت‌های اصلاحی مورد نیاز، و فعالیت‌های لازم بر اساس جدول زمان بندی و نیز تاثیرات داروها برای دستیابی به بهترین نتایج ممکن اطلاعات لازم را در اختیار داشته و به شما ارائه خواهد کرد.

بیماری پارکینسون می‌تواند باعث ایجاد مشکل در فعالیت‌های روزمره و افزایش زمان مورد نیاز برای انجام این فعالیت‌ها شود. فیزیوتراپ در این حالت به عنوان یک همراه با بیمار و اعضای خانواده وی صحبت می‌کند تا بتواند راهنمایی‌های لازم را برای مبارزه و مدیریت علائم بیماری را در اختیار آن‌ها قرار دهد. با تغییر شرایط، برنامه درمانی شما اصلاح می‌شود تا به این ترتیب بتوان تا سطح ممکن استقلال و فعالیت عادی بیمار را حفظ کرد.

بعضی افراد مبتلا به پارکینسون می‌توانند از یک عصا، یک واکر چرخ دار، یا یک واکر مجهز به پرتو لیزر استفاده کنند. فیزیوتراپ می‌تواند درباره مفید بودن این ابزارها برای کاهش مشکلات به بیمار راهنمایی‌های لازم را ارائه کند. اگر شما به کمک فیزیکی برای حرکت در رختخواب یا بلند شدن از روی صندلی نیاز داشتید، فیزیوتراپ می‌تواند به شما و اعضای خانواده‌تان راهکارهای لازم برای حرکت ساده‌تر و جلوگیری از آسیب احتمالی را آموزش دهد. علاوه بر این، فیزیوتراپ می‌تواند پیشنهاداتی برای ایجاد تغییر در محیط خانه به شما ارائه کند تا به این ترتیب بتوان فعالیت‌های عادی روزمره در خانه را به صورت ایمن و موثر در بهترین حالت ممکن انجام داد. فیزیوتراپ افراد مبتلا به بیماری پارکینسون را به دنبال کردن 5 اصل زیر تشویق می‌کند:

1. حفظ آمادگی و توجه به فعالیت‌ها

2. تقسیم کردن فعالیت‌ها به بخش‌های کوچک‌تر

3. استفاده از چوب یا عصا به عنوان راهنمای حرکتی

4. اجتناب از انجام فعالیت‌های دو گانه (انجام دو فعالیت به صورت همزمان) در صورتی که فرد با خطر افتادن روبرو باشد.

5. بهبود وضعیت محیط اطراف. استفاده از دمپایی غیر لیز در حمام یا دستشویی؛ نصب چراغ شبانه در دستشویی؛ ایجاد مسیر عبور بازتر در اطاق‌ها با اصلاح چیدمان اثاثیه؛ برداشتن موانع موجود در مسیر همچون سیم‌های الکتریکی، و خودداری از پوشیدن دمپایی راحتی.

اهداف اصلی فیزیوتراپی بیماران پارکینسون به شرح زیر است:

• حداکثر کردن استقلال و قابلیت حرکت بالقوه فرد

• حداقل کردن عوارض ثانویه ناشی از بیماری

اولتراسوند

هنگامی که این امواج برای درمان بیماری پارکینسون استفاده شود می‌تواند باعث کاهش ایجاد برآمدگی و سفت شدن بافت‌های بدن و به طور خاص آزاد شدن عضلات قسمت پایین شکم یا بالای ران شود. تغییرات ایجاد شده در این بافت‌ها به علت بیماری می‌تواند باعث ایجاد مشکل در تزریق از طریق سرنگ شود و به این ترتیب فرآیند جذب دارو را تحت تاثیر قرار دهد. به همین خاطر می‌توان از امواج اولتراسوند برای بر طرف کردن این مشکل استفاده کرد.

ورزش و حرکات اصلاحی

هر حرکتی که باعث حفظ وضعیت حرکتی بیمار شود و انگیزه شما را حفظ کند می‌تواند، حرکت مفیدی برای شما باشد. اگر شما تمایل به انجام یک حرکت به صورت مداوم دارید، تقریباً همه انواع تمرین‌های حرکتی می‌تواند برای شما سودمند و مفید باشد. اما اگر به دنبال تمرین‌های خاص هستید یا ترکیبی از حرکت‌های ورزشی را مورد توجه قرار می‌دهید، در ادامه چند تمرین برای این منظور شرح داده می شود که می‌تواند برای درمان بیماری پارکینسون اثربخشی مناسب داشته باشد. حرکت‌های ایروبیک برای بیماران مبتلا به پارکینسون عالی است، این حرکات به شرح زیر می‌باشند:

• دوچرخه سواری

• بوکس غیر مبارزه‌ای

• بدن سازی

• شنا

• راه رفتن

• ایروبیک آبی

سایر فعالیت‌هایی که می‌تواند برای بیماران مبتلا به پارکینسون مفید باشد به شرح زیر است:

• باغبانی

• گلف

• پیلاتس

• تای چی

• حرکت‌های قدرتی با وزنه

• یوگا

برنامه تمرین‌های انعطاف پذیری

این تمرین‌های انعطاف پذیری توسط انجمن پارکینسون ایرلند با همکاری موسسه لاندبک تهیه شده است. این تمرین‌ها به طور گسترده به عنوان بخشی از برنامه درمانی برای بیماری پارکینسون مورد استفاده قرار گرفته است. همواره به خاطر داشته باشید لازم است قبل از استفاده از این برنامه تمرینی با متخصص فیزیوتراپ در این رابطه مشورت نمایید.

• تمرین1: خم کردن گردن به پهلو

شروع حرکت: در حالت ایستاده قرار گرفته و به جلو نگاه کنید.

تمرین: دست چپ خود را روی سر خود قرار داده و به آرامی سر خود را به سمت شانه چپ خود بکشید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید و سپس این حرکت را با دست مقابل انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین2: چرخش سر

 

شروع حرکت: در حالت نشسته قرار بگیرید.

تمرین: سر خود را به سمت چپ بگردانید. دست راست خود را بر روی گونه راست قرار داده و به آرامی آن را فشار دهید تا چرخش سر بیشتر شود. این وضعیت را برای 20 ثانیه حفظ کنید و سپس آن را با دست مقابل انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین3: چرخش ستون فقرات

 

شروع حرکت: به پشت خود دراز کشیده و زانوها را خم کنید. پاها را بر روی زمین قرار داده و بازوهای خود را باز کنید.

تمرین: زانوهای خود را به سمت چپ بچرخانید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید و سپس این حرکت را در سمت مقابل انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین4: کشیدن کمر

 

شروع حرکت: بر روی شکم خود دراز بکشید و دست‌های خود را بر روی سطح و در سطح شانه‌ها یا در جلوی خود بگذارید.

تمرین: دست‌های خود را به زمین فشار داده و بر روی آرنج قرار بگیرید. در این حالت باید ران‌های شما بر روی زمین قرار داشته باشد. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید. تمام حرکات ورزشی فوق را با تجویز فیزیوتراپ انجام دهید، زیرا برنامه تمرینی برای هر بیمار مبتلا به پارکینسون متفاوت می باشد.

• تمرین 5 چرخش بالا تنه

 

شروع حرکت: در حالت نشسته بر روی یک صندلی سفت قرار بگیرید.

تمرین: بالا تنه خود را به سمت چپ چرخش دهید و بازوی چپ خود را در وضعیت خود نگه داشته یا در پشت صندلی قرار دهید. با بازوی راست به بالا تنه خود فشار وارد کرده و آن را کمی بیشتر به سمت چپ بچرخانید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید و سپس در سمت مقابل آن را انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین6: حرکت دادن بالا تنه

 

شروع حرکت: در حالت نشسته قرار گرفته و دست‌های خود را بر روی ران یا پهلو قرار دهید.

تمرین: بدن خود را شل کرده و سپس در حالت کشیده قرار بگیرید. این حرکت را از قسمت پایین کمر به عنوان محل حرکت به سمت بالا و پایین انجام دهید. توجه داشته باشید که بدن خود را در حالت کشیده قرار می دهید شما اندکی به جلو متمایل خواهد شد.

تکرار: این حرکت را ده بار تکرار کنید.

• تمرین7: خم کردن بالا تنه به پهلو

 

شروع حرکت: در حالت ایستاده با پاهای جدا از هم و در حالت محکم و با ثبات قرار بگیرید.

تمرین: دست چپ خود را به سمت پای چپ حرکت دهید و دست راست خود را در بالای سر برای ایجاد فشار بیشتر نگه دارید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید و سپس آن را در سمت مقابل تکرار نمایید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین8: لیفت بازو

 

شروع حرکت: در حالت دراز کش به پشت قرار بگیرید.

تمرین: بازوهای خود را به سمت بالای سر بکشید. از ایجاد انحنا در قسمت پایین کمر در زمان انجام این حرکت خودداری کنید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ نمایید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین9: حرکت کششی سینه

 

شروع حرکت: در حالت ایستاده در میان یک چارچوب در قرار گرفته و پاهای خود را از هم باز نگه دارید. بازوهای خود را بر روی دو طرف چارچوب در قرار دهید.

تمرین: با کمک پا به سمت جلو خم شوید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ نمایید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین10: حرکت کششی بازو / شانه

شروع حرکت: در حالت ایستاده با پاهای جدا از هم قرار بگیرید.

تمرین: بازوهای خود را در پشت کمر بکشید و دست‌های خود را در یکدیگر گره کنید. بازوهای خود را کمی بیشتر به سمت عقب بکشید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ نمایید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین11: حرکت کششی دست / مچ

 

شروع حرکت: دست‌های خود را در جلوی سینه در حالتی قرار دهید که انگشتان شما به سمت بالا باشد.

تمرین: دست‌های خود را در حالتی که کف آن‌ها روی هم قرار دارند به آرامی به سمت پایین حرکت دهید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کنید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید. تعداد دفعات انجام این حرکات ورزشی به منظور بهبود مبتلایان به پارکینسون باید توسط فیزیوتراپ تعیین شود، تا بتواند بهترین نتیجه را داشته باشد.

• تمرین 12: حرکت وضعیت عمودی

 

شروع حرکت: در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که پشت شما به دیوار باشد.

تمرین: پاشنه‌های پاها را تا حد ممکن به دیوار نزدیک کنید، شکم خود را به داخل داده، و شانه‌های خود را به سمت دیوار فشار داده و به جلو نگاه کنید. این وضعیت را برای 2 دقیقه حفظ کنید.

تکرار: این حرکت را پنج بار در روز تکرار کنید.

• تمرین 13: حرکت کششی زرد پی

شروع حرکت: در حالت نشسته بر روی صندلی قرار بگیرید، پای چپ خود را بکشید، زانوی راست خود را خم نمایید و کف پای چپ را بر روی زمین قرار دهید.

تمرین: به سمت جلو خم شوید. دست خود را به سمت پای چپ حرکت دهید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کرده و سپس با سمت مقابل این حرکت را انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین14: حرکت کششی ماهیچه ساق پا

شروع حرکت: در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که دستان شما بر روی دیوار یا یک سطح قرار داشته باشد. یکی از پاهای خود را پشت دیگری قرار داده و به اندازه طول یک پا آن را از پای دیگر دور کنید. زانوی جلوی خود را خم کرده و زانوی چپ را در حالت کشیده قرار دهید.

تمرین: به سمت جلو بر روی پای جلویی خم شوید و در این زمان پاشنه پای عقب را بر روی زمین نگه دارید. این وضعیت را برای 30 ثانیه حفظ کرده و سپس با پای مقابل این حرکت را انجام دهید.

تکرار: این حرکت را سه بار تکرار کنید.

• تمرین15: لیفت بازوی ایستاده

این تمرین به شما کمک می‌کند انعطاف پذیری مفاصل شانه خود را حفظ کنید. برای انجام این کار در حالت ایستاده به صورتی قرار بگیرید که پاهای شما اندکی با یکدیگر فاصله داشته و  پاها در حالت باز قرار داشته باشد. هر دو دست خود را تا جایی که می‌توانید بالا ببرید. این وضعیت را برای 10 ثانیه قبل از پایین آوردن آرام دست‌ها حفظ کنید. این حرکت را حداقل دو بار در روز 15 بار تکرار نمایید.

• تمرین16: حرکت کششی پروانه

این تمرین به ایجاد کشش در سمت جلوی مفاصل شانه و حفظ موقعیت مناسب این مفاصل کمک می‌کند. برای این کار بر روی صندلی قرار گرفته و هر دو دست خود را در پشت سر قرار دهید. به آرامی آرنج خود را تا حد ممکن باز کنید. این وضعیت را برای 10 ثانیه حفظ کنید و حداقل دو بار در روز 5 بار تکرار نمایید.

• تمرین17: حرکت پله‌ای

این تمرین به بهبود وضعیت تعادل بدن در هنگام ایستادن کمک می‌کند. در حالت ایستاده روبروی یک پله یا بلندی قرار بگیرید. سعی کنید یک میله برای حفظ تعادل در کنار خود داشته باشید اما این میله را تا حد ممکن مورد استفاده قرار ندهید. تعادل خود را بر روی یک پا در هنگام قرار دادن پای دیگر بر روی پله حفظ کنید. به آرامی از پله پایین آمده و به موقعیت ایستاده اولیه خود باز گردید و حرکت را با پای مقابل تکرار کنید. این حرکت را با هر دو پا حداقل دو بار در روز 10 بار انجام دهید. فراموش نکنید حرکات ذکر شده در این مقاله تنها با تجویز فیزیوتراپ باید برای مبتلایان به بیماری پارکینسون استفاده شود.

• تمرین 18: حرکت چرخش بالا تنه در حالت ایستاده

این تمرین به حفظ انعطاف پذیری بالا تنه و کل بدن کمک می‌کند. در حالت ایستاده قرار گرفته و یک میله را با دو دست گرفته و در جلوی خود قرار دهید، حال هر دو دست خود را در حالت کشیده نگه دارید. بدون تغییر وضعیت بازوها، به آرامی بدن خود را به سمت راست چرخانده و سپس به سمت چپ بچرخانید. این حرکت را حداقل دو نوبت در روز 15 بار تکرار کنید.