نشانه های سندرم پاتلو فمورال و راه تشخیصی و درمان آن
يكشنبه, ۲۳ آبان ۱۳۹۵، ۱۱:۰۷ ق.ظ
در این مطالعه توصیفی ۱۶ ورزشکار مرد۳۰- ۱۸ سالة تیم ملی (والیبال، هندبال و تکواندو) مبتلا به سندروم درد پاتلوفمورال و ۱۶ ورزشکار مرد سالم تیم های ملی، همتاسازی شده به صورت داوطلبانه شرکت کردند. فعالیت الکترومیوگرافی هر دو عضلة مذکور با الکترودهای سطحی و سیستم الکترومیوگرافی تلمتریک روی دستگاه ایزوکنتیک در زوایای ۱۵، ۳۰ و ۴۵ درجة فلکشن زانو ثبت و نسبت فعالیت الکترومیوگرافی عضلة پهن مایل داخلی به عضلة پهن خارجی مقایسه شد. برای مقایسه نسبت فعالیت عضلات در دو گروه، از آزمون آماری تی مستقل استفاده شد.
نتایج تحقیق نشان داد که در هیچکدام از زوایای فلکشن زانو در دو گروه تفاوت معناداری در فعالیت الکتریکی نسبت عضلة پهن مایل داخلی به عضلة پهن خارجی وجود ندارد (۰۵/۰ P<). همچنین نتایج تحقیق نشان داد که نسبت فعالیت الکترومیوگرافی عضلة پهن مایل داخلی به عضلة پهن خارجی هر دو گروه بالاتر از مقدار عددی ۱ است. اما این نسبت در ورزشکاران سالم بیشتر از ورزشکاران مبتلا بود. در مجموع به نظر می رسد تمرینات ورزشی به عنوان عامل پیشگیری کننده مانع اختلال در فعالیت الکتریکی عضلة پهن مایل داخلی شده که از کاهش مقدار عددی نسبت عضلة پهن مایل داخلی به عضلة پهن خارجی جلوگیری می کند.
این سندرم که باعث آسیب غضروف زیر کشکک می شود,بیشتر در خانم های جوان شایع است.هر عاملی که باعث شود استخوان کشکک(پاتلا)در وضعیت خارجی تری نسبت به حالت طبیعی قرارگیرد,باعث سندرم استرس پاتلوفمورال(Patello Femoral Pain Syndrome)می گردد.اختلال در راستای اندامهای تحتانی(اختلالات بیومکانیکی اندام تحتانی)مثلا به علت ژنووالگوم,چرخش های بیش از اندازه ساق پا و… می تواند روند PFPS را تسهیل کند.کوتاهی بسیاری از عضلات اندام تحتانی(مثل گاستروسولئوس,همسترینگ,عضله تنسورفاسیالاتا و کوتاهی ایلیوتیبیال باند),ضعف و آتروفی عضله واستوس مدیالیس اوبلیک(VMO) و… نیز باعث سندرم استرس پاتلوفمورال می گردد.وجود درد در ناحیه کشکک که با صدای کریپیتاسیون همراه است از علایم این سندرم می باشد.درد با افزایش فعالیت تشدید و با استراحت کاهش می یابد.فعالیت های چون دوزانو نشستن,چهارزانو نشستن و بالا و پایین رفتن از پله ها باعث افزایش درد می گردند.عدم درمان این سندرم منجربه کندرومالاسی می گردد.
علائم سندرم پاتلوفمورال
* اولین علامت بالینی افرادی که دچار نرمی غضروف استخوان می شوند، درد است، به خصوص هنگام بالا یا پایین آمدن از کوه یا پله های زیاد.
* دومین علامت بالینی، قفل شدن موقتی زانو است و پس از مدت کوتاهی، از این حالت خارج می شود.
* تورم هم از علایم این بیماری است که در ناحیه زانوها به وجود می آید و باعث پیدایش ترشحاتی در مفصل زانو می شود که معمولا رادیوگرافی ساده می تواند در تشخیص آن، بسیار کمک کننده باشد. گاه برای بهتر دیدن مشکل زانو از MRI و آرتروسکوپی استفاده می شود.
علل ایجاد سندرم پاتلوفمورال
فاکتور های زیادی در همراهی با این بیماری وجود دارند که در مورد علت دقیق ان هنوز نظریه مشخصی وجود ندارد. هر چند که اکثر مولفین معتقدند که این سندروم در اثر استفاده بیش از حد مفصل پاتلوفمورال و یا اضافه بار وارد شده به این مفصل میتواند ایجاد شود. از انجایی که فشار بین کشکک و سطح تماس ان در ران در وضعیت خمیده زانو افزایش می یابد این سندروم به عنوان یک سندروم overuse(استفاده بیش از حد) شناخته می شود.
افزایش زاویه
افزایش این زاویه یکی از علت های شناخته شده این سندروم می باشد.- استفاده بیش از حد از مفصل پاتلوفمورال زانو: تکرار تحمل وزن توسط این مفصل و اضافه بار وارد شده به مفصل زانو میتوانند باعث علائم این سندروم شوند.مخصوصا در دونده ها و در افرادی که مرتبا از پله ها بالا و پایین می روند و یا برای مدت طولانی در حالت نشسته قرار می گیرند و یا در وضعیت چمباتمه زده قرار دارند این وضعیت بیشتر است.
مشکلات بیومکانیکال زانو
تعدادی از فاکتور های بیومکانیکال مثل کف پای صاف و انحراف رو به خارج پاشنه و گودی بیش از حد کف پا و … میتوانند باعث بهم خوردن مکانیک طبیعی مفصل پاتلوفمورال شوند و استرس وارد شده به این مفصل را افزایش دهند و احتمال این سندروم را افزایش دهند.
درمان سندروم درد پاتلوفمورال (کشکک زانو)
تکنیک RICE
(RICE مخفف استراحت، یخ گذاشتن، فشار و بالا نگاه داشتن است که یکی از درمانهای متداول برای آسیبهای ورزشی است).
در صورتی که درد به صورت ناگهانی یا به دلیل مصدومیتهای اخیر شروع شد، تکنیک RICE را اجرا کنید:
استراحت- فعالیتهایی که باعث درد میشوند را متوقف کنید.
گذاشتن یخ- به مدت 20 دقیقه روی محل آسیبدیده یخ بگذارید.
فشردهسازی- به منظور اعمال فشار به ناحیه زانو، آن را با یک باند ببندید یا از زانوبند استفاده کنید.
بالا نگه داشتن- به دلیل اینکه اغلب اوقات نشستن درد را تشدید میکند، بالا نگه داشتن زانو با استفاده از یک بالشت به حفاظت از قسمت بالایی ران و زانو کمک میکند.
داروها
مسکنهای ساده مانند پاراستامول میتواند به تسکین درد کمک کند.
داروهای غیراستروئیدی ضدالتهابی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن ممکن است مزایایی بیشتر از پاراستامول نداشته باشد.
تزریق به مفاصل
تزریق کورتیزون. تزریق کورتیزون در درجه اول برای کاهش التهاب مفاصل و بافت نرم اطراف آن انجام میشود. با کاهش التهاب درونی، فشار واردشده به مفصل و بافت اطراف آن کم میشود و این میتواند به کاهش درد کمک کند.
تزریق هیالورونیک اسید. هیالورونیک اسید یک روغن مفصل است؛ این ماده خاصیت روان کاری و ضربهگیری را برای مفصل فراهم میآورد. هیالورونیک اسید به طور طبیعی در سرتاسر بدن وجود دارد و در مایع سینوویالی که مفصل را احاطه کرده است نیز یافت میشود. غلظت این ماده در افرادی که مبتلا به آرتروز هستند، بسیار کم میشود. هدف از تزریق هیالورونیک اسید، کمک به جایگزینی این ماده و ارائه خاصیت روان کاری و ضربهگیری برای مفصل است.
بستن باند دور کشکک زانو به روش مککانل
بستن باند دور کشکک زانو به روش مککانل به حفظ همترازی زانو کمک میکند. هدف اصلی این کار دور کردن کشکک از ناحیه دردناک است تا درد آن کاهش یابد. بستن کشکک باعث تغییر قابلملاحظهای در جهت تحتانی آن میشود. کشکک برعکس جهت باند بستهشده تغییر میکند. بستن کشکک زانو به دلایل زیر مفید خواهد بود:
کاهش درد در هنگام فعالیت
تصحیح عدم همترازی کشکک
بهبود فعالیت عضلات VMO (عضلات پهن داخلی زانو)
کمک به روند بهبودی بیمار
زانوبند و بریس زانو
زانوبندهای طبی یک پشتبند جانبی C شکل دارند که از انحراف بیش از حد کشکک جلوگیری میکنند. زانوبندهای ساده الاستیکی که کلید قطع پاتلار دارند نیز مزایای خاصی را ارائه میدهند.
ماساژ
ماساژ میتواند در درمان سندروم درد پاتلوفمورال (کشکک زانو) مفید باشد. ماساژ به شُل شدن ساختارهای سفت مانند بند IT و رتیناکولوم (بند نگهدارنده) جانبی کمک میکند.
طب سوزنی
درمان درد پاتلوفمورال (کشکک زانو) به روش طب سوزنی یک گزینه عالی است زیرا این روش به دارو نیازی ندارد، درد را از بین میبرد، گردش خون را بهبود میبخشد و گرفتگی عضلات را کاهش میدهد. سوزنهای طب سوزنی تنها ابزارهایی هستند که میتوانند به ناحیه بین کشکک و استخوان فمور دسترسی پیدا کنند و گردش خون این ناحیه که جریان خون زیادی ندارد را بهبود بخشند.
تزریق پرولوتراپی
به منظور تقویت پیوند میان ماهیچه داخلی وستاس و کشکک، تزریق پرولوتراپی انجام میشود. تزریق پرولوتراپی به قسمت میانی کشکک، کشکک را به داخل شیار میکشاند.
تزریق پرولوتراپی باعث یک واکنش التهابی خفیف و موضعی میشود که باعث بهبود جراحت میشود. این روش درمانی جریان خون را در مناطق ضعیف افزایش میدهد و باعث ورود سلولهای ترمیمکننده به این مناطق میشود. سلولهای کلاژن نیز ذخیره میشوند که این سلولها وقتی به حد رشد رسیدند، بافت نرم را تقویت میکنند. این فرایند منجر به تقویت ماهیچه داخلی وستاس و توانایی آن در ایجاد پیوند مجدد با کشکک میشود.
الکتروتراپی
به نظر میرسد استفاده از تحریک الکتریکی و بیوفیدبک روی عضلات چهارسر ران، امکان بازگشت فعالیت عضلات را آسان میکند و ممکن است نسبت به ورزش درمانی بهتر عمل کند.
فیزیوتراپی
به منظور جلوگیری از وارد آمدن فشار به مفصل زانو، قوی و متعادل نگه داشتن عضلات ران (عضله چهارسر) بسیار اهمیت دارد. ممکن است پزشک یک برنامه ورزشی به شما بدهد که برای انجام آن لازم باشد نزد یک فیزیوتراپیست بروید. فیزیوتراپیست میتواند در صورت لزوم تمرینات موثر و کاربردی را نیز به شما یاد بدهد.
ورزش و تمرینات فیزیوتراپی
به منظور جلوگیری از ضعیف شدن عضلات ران (عضله چهارسر)، باید ورزش کنید. در بین ورزشها، شنا یک ورزش عالی است و کرال سینه و پشت فشار کمتری به زانوهای شما وارد میکند.
عضله چهارسر
-
حرکات کششی
کشش عضلات همسترینگ (عضلات پشت ران)
کشش عضله چهارسر
-
تمرینات تقویتی
مجموعه حرکات ایزومتریک عضله چهارسر
قوس کوتاه عضله چهارسر
بالا بردن پای صاف
چمباته زدن در کنار دیوار
تمرینات مربوط به پاشنه پا